Vanuit onze diepste aard zijn we als mensen liefdevol en sociaal, met een groot vermogen tot verbinding en het aangaan van relaties. We zijn liefdevol vanuit onze diepste aard en in staat tot hechte partnerrelaties.
Vaak is er vanuit ons vermogen tot verbinding een fijne start van een partnerrelatie: verliefdheid, hechte verbinding en een grote gerichtheid op elkaar. Die goede start kan zich ontwikkelen tot een hechte verbinding en gerichtheid op elkaar. We kennen allemaal wel voorbeelden van mensen die als partners een leven lang hecht en liefdevol met elkaar zijn.
Basisbehoeften die schuren: veiligheid en je zelf zijn
We hebben allen behoeften aan verbinding en veiligheid. Als kind is dat een basisbehoefte zonder welke we niet zouden overleven. En als volwassene is het fijn en belangrijk om een liefdevolle plek te hebben, een veilige haven waarin we veilig zijn bij de ander, ons geaccepteerd voelen.
En tegelijkertijd hebben we ook een diepe behoefte om ons zelf te zijn en onze autonomie en authenticiteit te ervaren. We willen onszelf ontdekken in wie we zijn. En ons zelf zijn met de ander, met onze partner. Vrij zijn om onze gevoelens, emoties en verlangens te voelen, te leven en uit te spreken. En daarin ontvangen te worden, door de ander, in onze authenticiteit en eigen waarheid. Deze twee soms tegengestelde behoeften kunnen partnerrelaties zo ingewikkeld maken.
Waarom kunnen partnerrelaties zo lastig zijn?
Onze diepe behoeften aan verbinding en veiligheid en tegelijkertijd aan authenticiteit zijn voor ieder mens complex, deels onbewust en deels tegenstrijdig. Het is vaak al een hele uitdaging om onszelf en onze eigen reacties en emoties goed te kennen en begrijpen. In een partnerrelatie kan het heel complex worden. Om ons zelf te zijn te accepteren, met onze eigen waarheid, emoties, verlangens en grenzen. En tegelijkertijd de ander te kunnen aanvoelen, begrijpen en accepteren.
Wat partnerrelaties zo bijzonder -en soms zo ingewikkeld en pijnlijk maakt- is dat er sprake is van twee mensen die beiden hun eigen, deels onbewuste, levenservaringen, emoties en overtuigingen meebrengen. En ieder met eigen behoeften aan veilige verbinding en authenticiteit.
Problemen die zich in partnerrelaties kunnen voordoen:
- je voelt je door je partner niet gehoord en begrepen, terwijl je je best doet eerlijk te zijn
- er zijn herhalende woordenwisselingen, met verwijten, oordelen en emoties als angst, boosheid en gekwetstheid
- gesprekken over de relatie leiden vaak tot een impasse en gevoelens van onmacht, je komt er met elkaar niet uit
- er zijn ook gevoelens van afstand en eenzaamheid, er wordt veel gepiekerd en beiden ervaren onveiligheid
- er is een gedeelde ervaring dat de relatie stilstaat of achteruit
- er is bij een van de partners of beiden een gevoel dat de relatie meer kost dan geeft qua energie, plezier en levensgeluk.
Belangrijkste oorzaak: symbiotische verstrikking
Paul Verhaeghe, een bekende Belgische psychotherapeut en hoogleraar, stelt dat een goede relatie de juiste afstand vergt. Vaak ontstaan er conflicten omdat we te dichtbij elkaar staan, verstrikt raken in elkaars behoeften en emoties. Ik zie dat als de belangrijkste oorzaak van relatieproblemen: dat partners emotioneel verstrikt raken. En daarmee vaak eigen patronen van vroeger -vaak als kind- herhalen met de ander.
Hieronder enkele kenmerken van emotionele verstrikking, ook co-dependentie genoemd:
- partners hebben onbewust elkaars goedkeuring nodig
- partners voelen zich verantwoordelijk om de problemen van de ander op te lossen
- de eigenwaarde van de partners hangt mede af of het lukt de pijn van de ander op te lossen
- er zijn vaak onbewuste emoties en gedachten van schuld en schaamte
- aanpassen is veiliger dan bij je zelf blijven, grenzen stellen en de waarheid zeggen
- er is angst voor boosheid van de ander
- verlangens worden niet rechtstreeks geuit en er is manipulatie om je zin te krijgen
- een van de twee of beiden offeren wezenlijke verlangens op om de relatie goed te houden.
Waarmee kan relatietherapie jullie helpen?
Bij Relatietherapie Amsterdam kan ik jullie helpen op een praktisch niveau:
- bewuster en vaardiger worden in jullie communicatiepatronen en interactie: meer assertieve, directe communicatie
- conflicten en negatieve emoties helder, zonder oordeel, leren bespreken en rustiger, zonder inhaken, leren omgaan met elkaars emoties in plaats van een negatieve spiraal van onderlinge reactiviteit en escalatie
- bewust en helder opkomen voor eigen behoeften, emoties en grenzen
- empathisch luisteren: open leren staan voor de behoeften, emoties en grenzen van de partner
Op een dieper niveau kan ik jullie helpen bewuster te worden van:
- welke rol je voor de ander vervult en hoe veel energie die vaak kost
- wat verwarrend en niet functioneel is in jullie rol naar elkaar en hoe je die rol kan loslaten en teruggeven aan de ander
- welke emoties en overtuigingen er bij ieder spelen waarvan je je maar deels bewust bent
- hoe ieder inhaakt op de emoties en problemen van de ander: patronen van reactiviteit
- hoe jullie die patronen van reactiviteit kunnen transformeren in anders communiceren: meer echt luisteren en op elkaar resoneren in plaats van reactief gedrag
- hoe jullie meer inzicht en begrip kunnen krijgen voor de eigen kwetsbaarheid, overlevingsstrategie en pijn vanuit (jonge) overlevingspatronen en die van de ander
- hoe bij ieder van jullie diepe patronen van schuld en schaamte kunnen spelen en hoe daar bewuster mee om te gaan
- hoe ieder meer zelfrespect en zelfzorg kan ervaren en beter kan opkomen voor eigen wensen en behoeften.
Wat nodig is voor succes in relatietherapie
Een veilige en ondersteunende omgeving
Relatietherapie heeft een veilige omgeving nodig waarin beide partners kunnen praten over hun gevoelens, gedachten en zorgen. Ik neem een ondersteunende, veilige en niet-oordelende houding aan om jullie te helpen open te communiceren.
Praktisch en diepgaand onderzoek van relatiepatronen en onderliggende dynamiek
In relatietherapie onderzoek ik met jullie de relatie door het stellen van vragen, het observeren van de interactiepatronen en het identificeren van problemen. En daarbij ook te onderzoeken wat er onderliggend speelt bij jullie aan emoties en overdrachtspatronen (welke rol speel je onbewust voor de ander).
Intentie om open te zijn en bereidheid tot acceptatie van wat er is
Voor relatietherapie is het nodig dat jullie beiden open willen zijn over hoe jullie de relatie ervaren. Dat lijkt voor de hand te liggen maar dat vergt de bereidheid tot zelfonderzoek en de moed om echt aan te geven en aan te horen hoe je je partner in de relatie ervaart. Mijn rol als therapeut is om dat proces ‘veilig genoeg’ te maken.
Ook is er de bereidheid nodig om ‘het uit te zitten’ en de waarheid van de ander te accepteren, ook al roept die soms pijn en boosheid op.
Wat relatietherapie jullie kan opleveren
Relatietherapie kan een intensieve en helende ervaring zijn en enorm waardevol voor partners die bereid zijn die het in een veilige context met de therapeut aangaan. Er kan weer een nieuw perspectief ontstaan en positieve ervaringen met elkaar.
Op een praktisch niveau kunnen er positieve effecten zijn als:
- duidelijk kunnen communiceren over ieders eigen behoeften en wensen, in plaats van manipuleren of terugtrekking en teleurstelling afreageren
- meer begrip, respect en duidelijke communicatie over ieders grenzen: wat wil de ander niet
- een veiliger, rustiger en opener manier van omgaan met conflicten: meer ruimte voor meningsverschillen en eigenheid.
- ruimte voor ieders autonomie: ruimte voor eigen grenzen, verlangens, bezigheden etc.
Op een diepgaand niveau kunnen er positieve effecten zijn als:
- je zelf beter leren kennen (onbewuste overtuigingen en emoties) in wat er speelt bij je zelf ten opzichte van de ander en de ander daarin beter leren kennen
- doorbreken van patronen: het echt anders doen dan wat je ouders je geleerd hebben over relaties
- je authenticiteit en vrijheid vergroten: doorbreken van de rol in je gezin van herkomst
- meer eigenwaarde ervaren en meer je zelf kunnen zijn in de relatie.
Wat nodig is voor succes in relatietherapie
Een veilige en ondersteunende omgeving
Relatietherapie vindt plaats in een veilige en vertrouwelijke omgeving waarin beide partners vrijuit kunnen praten over hun gevoelens, gedachten en zorgen. Ik neem een ondersteunende, veilige en niet-oordelende houding aan om jullie te helpen openlijk te communiceren.
Onderzoeken van de relatiepatronen en de onderliggende dynamiek
In relatietherapie onderzoek ik met jullie de relatie door het stellen van vragen, het observeren van de interactiepatronen en het identificeren van problemen. Maar belangrijker dan dat is om te onderzoeken wat er onderliggend speelt bij jullie aan emoties. Dit helpt de jullie om een beter begrip te krijgen van de dynamiek van de communicatiepatronen en de geeft perspectief: meer zicht op hoe het anders en beter kan.
Intentie om open te zijn en bereidheid tot acceptatie van wat er is
Voor relatietherapie is het nodig dat beiden open willen zijn over hoe ze de relatie ervaren. Dat lijkt voor de hand te liggen maar dat vergt moed en de bereidheid tot zelfonderzoek en om echt aan te horen hoe je partner de relatie ervaart.
Neem contact op met Relatietherapie Amsterdam om meer te weten te komen over hoe ik jullie kan helpen met jullie relatie. Investeren in relatietherapie kan een waardevolle stap zijn om een gezonde en liefdevolle relatie te creëren, met meer verbinding, juist door te leren meer je zelf te zijn en authentiek te communiceren.